تفاوت جهان‌های موازی فیزیک با عوالم دینی

خبرگزاری حوزه | زندگی انسان، نقطه‌ای در میان سلسله‌ای از عوالم گوناگون است که همگی با هم مرتبط‌اند و پایانی ندارند.

در آموزه‌های دینی، ما با دو جهان در کنار هم روبه‌رو هستیم: جهانی فیزیکی و مادی که زندگی روزمره ما را شکل می‌دهد، و جهانی غیرمادی که تجسم اعمال و رفتار ما را در خود دارد و سرنوشت اخروی‌مان را رقم می‌زند.

این نگاه، اگرچه امروز با نام «نظریه جهان‌های موازی» در فیزیک مطرح می‌شود، پیشینه‌ای هزاران ساله در آموزه‌های دینی و فلسفی دارد و قرآن کریم نیز به آن اشاراتی روشن دارد؛ وقتی می‌گوید: «الحمد لله رب العالمین»، یعنی پروردگار تنها همین جهان مادی نیست، بلکه تمامی عوالم، از عالم ماده و طبیعت گرفته تا عالم فرشتگان و روح، تحت تدبیر او هستند.

در فیزیک کوانتوم، برخی دانشمندان مدعی‌اند که ممکن است اجسام در جهانی دیگر همزمان وجود داشته باشند، اما این هنوز صرفاً یک نظریه است و اثبات علمی ندارد.

همان‌طور که هیو اورت در سال ۱۹۴۵ مطرح کرد، جهان ما ممکن است شاخه‌ای از دیگر جهان‌ها باشد، اما هیچ دلیل قطعی بر اینکه ما یا موجودات دیگری در آن جهان‌ها به شکل متفاوتی زندگی می‌کنیم، وجود ندارد.

بنابراین، اصطلاح «موازی» در معنای هندسی آنکه فاصله‌ها ثابت است و هیچگاه به هم نمی‌رسند، برای عوالم دینی و قرآنی صحیح نیست، زیرا این عوالم با هم مرتبط‌اند و آنچه در یکی رخ می‌دهد، بر دیگری اثر می‌گذارد.

در واقع، عالم ماده، عالم صورت یا برزخ، و عالم روح، همگی عوالم مستقل اما مرتبط هستند. عالم انسان نمونه‌ای روشن است: روح، عقل، قلب، فطرت و جسم، هرکدام متعلق به عالمی متفاوت‌اند، اما در وجود ما جمع شده‌اند و یکدیگر را شکل می‌دهند.

به همین ترتیب، فرشتگان مأمور رساندن وحی، جمع‌آوری اعمال، رزق و حتی قبض روح هستند و کار آنها بر زندگی ما اثر مستقیم دارد. این عوالم هیچگاه «موازی و جدا» نیستند؛ بلکه مانند شاخه‌هایی از یک درخت، با یکدیگر مرتبط و همه به سوی خالق بازمی‌گردند.

بنابراین، اگرچه نظریه جهان‌های موازی در فیزیک جذاب است و می‌تواند الهام‌بخش پژوهش باشد، آموزه‌های دینی و قرآن کریم مسیر دقیق‌تری ارائه می‌دهند: همه عوالم موجود، از پایین‌ترین تا بالاترین، تحت مدیریت رب‌العالمین‌اند و هدف همه آن‌ها بازگشت به سرچشمه هستی است.

همان‌طور که قرآن می‌فرماید: «إِنَّا نَحْنُ نُحْیِی وَنُمِیتُ وَإِلَیْنَا الْمَصِیرُ»، زندگی، مرگ و بازگشت، همه تحت یک تدبیر الهی است و همه عوالم در این مسیر معنا پیدا می‌کنند.

این نگاه، هم ساده و هم عمیق است: هرچه در جهان هست، در وجود ما نیز انعکاس دارد و هر عملی که انجام می‌دهیم، در عوالم دیگر ثبت می‌شود و به سوی مقصد نهایی، یعنی بازگشت به پروردگار، حرکت می‌کند.

منبع:اسلام کوئیست، پُرسمان